martes, 8 de diciembre de 2020




PEPE Y PEPA

La escalera cíclica de la violencia de género en la adolescencia


 La socióloga Carmen Ruíz Repullo utiliza el cuento de Pepa y Pepe para mostrar de qué manera las y los adolescentes acceden al peligroso círculo de la violencia de género.

Los ejemplos que utiliza son fruto de las investigaciones que detalla en su último estudio, Voces tras los datos. Una mirada cualitativa a la violencia de género en adolescentes, publicado por el Instituto Andaluz de la Mujer, Sevilla, 2016 y disponible en:

http://www.observatoriodelainfancia.e...
Este vídeo es un fragmento del subido por el Cep de Orcera bajo el título Graduando violencias cotidianas. La construcción social de las relaciones amorosas y sexuales, y que está disponible en: https://www.youtube.com/watch?v=i1guB...


Cómo abordar la violencia de género en adolescentes

Carmen Ruiz Repullo





lunes, 6 de febrero de 2017

  • Mundu mailan, berriz, 30 milioi neska baino gehiago izan daitezke praktika horren biktima hurrengo urteetan




Astelehena, otsailaren 6a, Emakumeen Genitalen Mutilazioaren aurkako Zero Tolerantziaren Nazioarteko eguna da. UNICEFen arabera, gaur egun bizirik dauden 200 milioi emakumek jasan dute bizitza erabat edo neurri handi batean baldintzatzen dien praktika basati hori. Beste asko hil egin dira, mutilazioaren ondorengo berehalako konplikazioen ondorioz edota, urte asko pasata, behin betiko uzten dituen ondorioen erruz; esate baterako, erditzean.
Edonola ere, mutilazoa jasan duten emakumeen kopuruaren inguruan ez dago adostasunik, genitalen mutilazio era askotakoa izan daitekeelako, ez direlako irizpide berberak erabiltzen kontaketa guztietan, eta datu-bilketa zuzena oso zaila delako, bai 'tradizionaltzat' jotzen duten eta askotan toleratuta dagoen praktika horri eusten dioten herrialdeetan, bai etorkinek eraman duten 'ohitura', debetatuta egon arren, hedatu den Asia, Ozeania eta Mendebaldekoetan. Osasunaren Mundu Erakundeak 100-140 milioitara jaisten du kopurua, eta estimazioek diotenez Afrikan bakarrik 91 milioi dira mutilazio motaren bat jasan duten 9 urtetik gorako neska eta emakumeak.
100 milioi izan, edo 200, horientzat ez dago erabateko atzerabueltarik, nahiz eta arreta eta prozedura mediko eta psikologiko egokiekin asko murriztu daitekeen kaltea. Aukera hori ez badute, eta hori da gehienen kasua, ikas dezakete kasu ia denetan gogoz kontrakoa izan den mutilazioaren ondorioekin bizitzen eta, ez gutxitan, horren aurka borrokatzen. Kontua da saihestea basakeria horren jarraipena, eta horretan ari dira saiatzen milaka pertsona eta erakunde. Beste askoren artean, iragan abenduan berri honi atxikita ikus daitekeen 'mannequin challenge' adierazgarria egin eta orain dela aste batzuk zabaltzen ari den UNICEF, edota Gurutze Gorria. Azken horren datuen arabera, «30 milioi neska baino gehiago izan daitezke praktika horren biktima potentzialak izan litezke datozen 10 urteetan».
Euskadin ere bada arriskurik. Emakundek egunaren harira zabaldu duen ohar baten arabera, mutilazio-arriskuan 800 bat neska egon litezke arriskuan gurean. «Mutilazioaren arazoa bada ere EAEko arazoa, izan ere, mutilazio genitala egiten den herrialdeetatik etorritako 11.000 pertsona inguru bizi dira EAEn eta herri hauetako familietakoak izateagatik mutilazioa jasateko arriskuan egon daitezkeen nesken kopurua 800 ingurukoa da», irakur daiteke oharrean.
Prestakuntza eta sentsibilizazioa
Emakume eta Gizonen Berdintasunerako VI planak jasotzen du beharrezkoa dela mutilazioa bezalako indarkeria moduak prebenitzeko, beraz, honen ondorioz, Eusko Jaurlaritzako Osasun eta Hezkuntza sailak, Emakunderekin batera, iragan Legegintzalditik ari dira elkarrekin lanean erkidegoan honelako praktikak prebenitzeko asmoz. Abiatzeko, EAEko egoeraren diagnostikoa egin zen 2014 urtean, eta hurrengo urratsa izan zen 'Emakumeen Genitalen Mutilazioa. Euskadiko osasun sisteman gomendatutako jardunen gidaliburua' eta esku hartzeko oinarrizko printzipioen liburuxka argitaratzea.




Material horietan mutilazioa egiten den herrialdeetatik datozen emakume eta neskatoak artatzen dituzten profesionalei gomendio batzuk luzatzen zaizkie. Aipatzen zaie, adibidez, eskuhartze guztietan kontuan izan behar dutela «emakumeen genitalen mutilazioaren arazoaz ari garenean, emakumeen kontrako indarkeriaz ari garela eta ondorioz, arazoa ez dela osasun ikuspegi batetik bakarrik begiratu behar, prebentziorako emakumeen ahalduntzearen garrantzia kontua izan behar dela baita ere». Honekin batera, aipatzen da edozein esku-hartzetan ekidin behar dela «herri, komunitate eta familien estigmatizazioa, eta, aldiz, testuingurua kontuan izan behar dela, haien biktimizazio bikoitza ekiditeko».



Somaliako neskatxa bat, gaiaren inguruko hitzaldi batean.
Somaliako neskatxa bat, gaiaren inguruko hitzaldi batean. / Nichole Sobecki/AFP

Gida honen irizpideak jarraituz, Osasun sailak sentsibilizazio eta prestakuntza plan bat jarri du abian Osakidetzako profesionalei zuzendua. Plan honen baitan aurreikusten da «emakumeen kontrako indarkeriari buruzko online prestakuntzaren barruan gaiari buruzko modulo berezi baten diseinua, Osakidetzako zentroetan mutilazioari buruzko gidaren aurkezpena eta 2017. urtean zehar mutilazioa egiten den herrialdeetako emakume gehien dagoen zentroetan pediatra, emagin eta ginekologoeklin tailerrak egiteko aurrekontua prestatzea».
Arazo unibertsala
Gurutze Gorriak ere oso argi dauka zertan sustraitzen den praktika. Klitoriaren ablazioa edo, Osasunaren Mundu Erakundeak erabiltzen duen izendapen ofizialaren arabera, Emakumeen Genitalen Mutilazioa (EGM), «kulturarekin edo erlijioarekin lotutako arrazoiengatik edo medikuntzakoa ez den beste edozein arrazoirengatik emakumeen genitaletako edozein zatitako ehuna kentzea» da, deskribapen hotzean, baina egiazki «sexuen artean oso errotuta dagoen desberdintasuna islatzen du, eta emakumeen eta nesken aurkako izugarrizko diskriminazio modu bat da. Praktika horrek emakumeek eta neskek osasuna, segurtasuna eta osotasun fisikoa izateko eskubideak urratzen ditu, baita tortura eta tratu latzak, ankerrak edo umiliagarriak ez jasateko eskubidea eta prozedurak heriotza eragiten duen kasuetan bizitzarako eskubidea ere», dio.




Gogora dakarrenez, batez ere Afrikako eta Ekialde Ertaineko 29 herrialdetan azaltzen bada ere, «ablazioa arazo unibertsala da eta Asiako eta Latinoamerikako herrialde batzuetan egiten da. Gainera, Mendebaldeko Europan, Ipar Amerikan, Australian eta Zeelanda Berrian bizi diren etorkinen artean ere praktikatzen da. 140 milioi emakumek eta neskak baino gehiagok (92 milioitik gora Afrikan) pairatu duten antzinako praktika horrek ondorio ginekologiko, obstetriko eta psikosozial larriak ditu». Gurutze Gorriak mutilazioaren aurkako berariazko programak dituen Malin, esate baterako, eszisioaren prebalentzia-indizea ikaragarria da, munduko handienetakoa. Hain zuzen ere, 15-49 urteko emakumeen % 91k jasan dute euren eskubideen aurkako eraso bortitz hori.
Bada herrialde horretan programa bat gipuzkoarron laguntza duena. Ségoun eskualdean ari da garatzen programa 2.000 urteaz geroztik, batez bestekoa baino prebalentzia-tasa handiagoa duen eskualdean hain zuzen. Gurutze Gorria, Maliko Gurutze Gorriarekin elkarlanean eta Garapenerako Nazioarteko Lankidetzako Espainiako Agentziaren laguntzarekin, hainbat jarduera ari da garatzen, komunitateari arriskuen gaineko informazioa ematera eta komunitate hori sentsibilizatzera bideratuak, emakumeek parte-hartze oso aktiboarekin, Gaur egun Ségoun gauzatzen den eta Gipuzkoako Foru Aldundiak babesten duen esku-hartzearen ardatza, gainera, eszisioa jasan ondoren konplikazioak dituzten emakumeei eta neskei laguntza psikosoziala eta osasun-laguntza ematea da.